بررسی دشواری تست های انتقال جرم و عملیات واحد

در این بررسی تعاریف زیر حاکم هستند:

تست آسان: تستی که با خواندن متون کتاب های تست براحتی قابل حل باشد.

تست نیمه دشوار: تستی که با تسلط به مبحث مربوطه قابل حل باشد.

تست دشوار: تستی که برای حل آن نه تنها تسلط بر مبحث مربوطه بلکه دید جامعی نیاز است.

اغلب داوطلبان که مطالعۀ کافی داشته اند می توانند تست های آسان را حل کنند پس حل آنها امتیازی برای شما نمی آورد. داوطلبانی که به نسبت آماده تر هستند اغلب تست های نوع دوم یعنی نیمه دشوار را پاسخ می دهند و از سایر رقبا پیش می افتند. تست های دشوار را تنها داوطلبان بسیار آماده پاسخ می دهند که تاثیر بسزایی در رتبۀ آنها خواهد داشت.

 

سال ۸۸



 سال ۸۹


آنالیز کیفی تست های ریاضیات کاربردی و عددی

همانطور که از نام این درس مشخص است، تست های این درس از دو بخش کاربردی و محاسبات عددی تشکیل شده است. تعداد تست ها 20 عدد بوده که از این میان سهم کاربرد و محاسبات (معمولا) به طور مساوی 10 تست است. در بخش کاربرد مهمترین بخش تسلط به مدلسازی است. برای مدلسازی روش های مفید تستی ارایه شده است ولی همیشه باید در نظر داشته باشیم که روش های تستی غالبا پاسخگوی تست های سال های گذشته است (نه لزوما) بنابراین یادگیری روش اصولی فرمولاسیون و مدلسازی بسیار ضروری می باشد. دو منبع مفید در این زمینه کتاب کاربرد ریاضیات دکتر نیک آذر و خراط و کتاب ریاضیات کاربردی و عددی راهیان ارشد بهزاد خداکرمی می باشند. از خاطر نبرید که مدلسازی در کنار موازنه مواد و انرژی پایه ای ترین مباحث مهندسی شیمی محسوب می شوند که قطعا این نکته از دید طراحان دور نخواهد ماند. از آنجا که مدلسازی در مهندسی شیمی اغلب به معادلات پاره ای منجر می شود یادگیری روش حل این معادلات ضروری است چرا که تست های زیادی از این مبحث مطرح می شوند. معادلات دیفرانسیل معمولی، توابع بسل، تعامد و لاپلاس مباحث به نسبت ساده تری هستند که هر ساله از آنها تستی در کنکور مطرح می شود.

محاسبات عددی در کنار طراحی رآکتور آسان ترین درس های کنکور محسوب می شوند. مطالعه کتاب های تست در این زمینه کافی است و تنها باید قلق تست های این درس دستتان بیاید.

همانطور که می دانید از سال 85 ماشین حساب در کنکور استفاده نمی شود، پس نگران حجم محاسبات بالا در آزمون نباشید. اغلب سوالات با محاسبات ابتدایی قابل حلند.

کلیاتی در باب کنکور

کنکور مهندسی شیمی ۱۵۰ سوال و ۲۰۰ دقیقه زمان دارد که به طور میانگین برای هر سوال ۸۰ ثانیه زمان پاسخ گویی در نظر گرفته شده است. پرواضح است که این میانگین حسابی مورد توجه داوطلبان نخواهد بود چرا که حل تست های دروس مختلف زمان متفاوتی را می طلبد. مثلا حل تست های زمان بر سیالات کجا و حل تست های کم محاسبه راکتور کجا !! از طرف دیگر آمار نشان می دهد داوطلبان علاقه زیادی به پاسخگویی دروس کنترل و زبان( مجموعا ۴۵ تست) را ندارند پس وقت این دو درس هم روی سایر دروس پخش می شود.

البته این نکته را گفته باشیم سالی که کنکور آسان برگذار شود (مثل سال ۸۹) اهمیت دو درس کنترل و زبان خیلی بالا می رود در حالیکه زمانی که کنکور آسان باشد (مثل سال ۸۸) به نسبت اهمیت این دو درس کم می شود. در حالت کلی بهتر است این دو درس به حال خود رها نشوند تا اگر لازم شد و وقتی سر جلسه اضافه آمد سردرگم و بلاتکلیف نباشید.

همانطور که منطق حکم میکند باید به هر درس مطابق ضریب آن بها داد. البته نمی توان زمان را دقیقا براساس ضرایب تقسیم کرد چرا که حجم درس ها متناسب با ضریب آنها نیست. مثلا اگر به ازای هر دو ساعت جرم خواندن ۱ ساعت سیالات خوانده شود تسلط کافی بر درس سیالات بدست نخواهد آمد پس برنامه ریزی علاوه بر در نظر گرفتن ضرایب نیازمند در نظر گرفتن حجم درس هاست. نکته دیگر که نباید از نظر دور بماند این است که اگر شما تمام زمان خود را برای خواندن جرم و عملیات صرف کنید و به سیالات احاطه نداشته باشید آنگاه در کنکور تست های سیالات سخت و تست های جرم و عملیات آسان مطرح شوند بسیار متضرر خواهید شد.

آنالیز کمی و کیفی تست های عملیات واحد صنعتی

همانطور که در پست انتقال جرم اشاره شد دروس جرم و عملیات در کنکور ضریب ۴ دارند و مهمترین دروس کنکور مهندسی شیمی محسوب می شوند. عملیات واحد معمولا ۱۱ تا ۱۲ تست را از مجموع ۲۰ تست دو درس به خود اختصاص می دهد که سوالات عملیات واحد یک و دو را شامل می شود. می توان گفت که تقطیر حرف اول را در این درس می زند و همانطور که در آنالیز تست ها ملاحظه می شود اکثر تست ها از این مبحث می باشند. یادگیری عمیق مفاهیم این مبحث اکیدا توصیه می شود چرا که تست های مطرح شده عموما مفهومی هستند و نیاز به اشراف کامل به مطلب دارند. فصل تقطیر از کتاب تریبال و نیز جزوه عملیات واحد دکتر سیف کردی ( استاد دانشگاه شریف) برای مطالعه پیشنهاد می شود. لازم به ذکر است مطالعه کتاب های کنکوری برای این مبحث کافی نمی باشد. برای سایر مباحث یعنی جداسازی عملیات واحد یک و سایر فصول عملیات واحد دو مطالعه کتاب های تست کافی است چون سوالات مطرح شده از آنها غالبا متداول و روتین هستند. البته مانند همه مباحث هرچه مطالعه بیشتر باشد تسلط بیشتری عاید شما می شود! در میان سرفصل های عملیات واحد ۲ خشک کردن و رطوبت مهمترین فصل ها هستند و به تجربه دیده می شود که نظر طراحان غالبا به این دو مبحث است بنابرین خواندن این دو فصل از کتاب مک کیب هم توصیه می شود.



سال ۱۸۷

عنوان فصل                     تعداد تست

تقطیر                             ۳

استخراج                         ۱

خشک کردن                    ۲

رطوبت                          ۱

جذب سطحی                    ۱     

تبخیر                             ۱


۱. در مورد سال ۸۷ اشاره به این نکته ضروری است که اکثر تست های دستگاه های انتقال جرم بین دو درس مشترک بودند در نتیجه تعداد تست های مستقیم از عملیات کاهش داشته است.



سال ۸۸

عنوان فصل                     تعداد تست

تقطیر                             ۸

استخراج                         ۱

خشک کردن                    ۱

رطوبت                          ۲

جذب سطحی                    ۰     

تبخیر                             ۰



سال ۸۹

عنوان فصل                     تعداد تست

تقطیر                             ۶

استخراج                         ۳

خشک کردن                    ۱

رطوبت                          ۱

جذب سطحی                    ۰     

تبخیر                             ۰

آنالیز کمی و کیفی تست های انتقال جرم

انتقال جرم و عملیات واحد دو درس مهم کنکور مهندسی شیمی محسوب میشوند که نقش تعیین کننده ای در رتبۀ داوطلبان دارند. این درس ها بالاترین ضریب را در میان درس های مهندسی شیمی دارد. در کل 20 تست از انتقال جرم و عملیات واحد در کنکور مطرح می شود که سهم انتقال جرم معمولا 7 تا 9 تست از این میان است. بسته به سلیقۀ طراحان این تست ها در میان فصول مختلف ( که در ادامه آمده است ) پخش می شوند. معمولا سوالات مطرح شده از فصل نفوذ که مربوط به المان گیری هستند دشوارتر می باشند و تست های سایر فصول به نسبت روتین تر می باشند. بنابراین خواندن این فصل از کتاب تریبال و بهمنیار پیشنهاد می شود. مطالب مربوطه در این کتاب ها در فصلی تحت عنوان انتقال جرم در جریان آرام و ساکن آورده شده سات.


سال 87

عنوان فصل                     تعداد تست

روش های انتقال جرم        

نفوذ مولکولی                    2

ضرایب انتقال جرم             1

دستگاه های انتقال جرم 1     5

موازنۀ جرم2                    1

 

1.شایان ذکر است برای حل تست های مربوط به دستگاه ها آشنایی با مباحث درس عملیات واحد صنعتی ضروری است.

2.موازنۀ جرم، مبحثی است که نمی توان آن را در فصل های عنوان شده جای داد و مربوط به المان گیری و یا نوشتن رابطۀ کلی انتقال است.

 


سال 88

عنوان فصل                     تعداد تست

نفوذ مولکولی                   2

ضرایب انتقال جرم            2

دستگاه های انتقال جرم       1

موازنۀ جرم                     1

انتقال جرم بین فازها          1


سال 89

عنوان فصل                     تعداد تست

نفوذ مولکولی                   2

ضرایب انتقال جرم            1

دستگاه های انتقال جرم       1

انتقال جرم بین فازها          5